فیلم | چشم را باز کنید، آیتی بهتر از این می‌خواهید

به گزارش ایکنا، سهیل محمودی، شاعر و پژوهشگر ادب پارسی در بیست و ششمین برنامه رمضانی «سوره تماشا» گفت: 

سلام و بسیار سلام، درود و فراوان درود

در نخستین دیداری که داشتیم گفتیم وجه حائز اهمیت متون دینی، فرهنگی و اعتقادی ما در این است که بتوانیم در فرم، محتوا و ساختار برداشت‌های خاصی داشته باشیم که بیانگر غنای اثر هنری باشد و گفتیم قرآن کتابی است که هرکس به اندازه خودش از آن بهره‌برداری می‌کند و اقیانوسی بی‌انتهاست که هرکس به اندازه خودش ظرفش را از آن پر می‌کند. عنوان برنامه ما سوره تماشاست و این عنوان را از یکی از اشعار مرحوم سهراب سپهری وام گرفتیم، این شعر شکل و ساختاری قرآنی دارد و در مجموعه کتاب «حجم سبز» در سال  1346 منتشر شده است، یعنی این شعر حدود 53 سال پیش سروده شده و سرآغاز شعر مانند سوره‌های قسمیه قرآن است و می‌گوید:

به تماشا سوگند

و به آغاز کلام

و به پرواز کبوتر از ذهن

واژه‌ای در قفس است

و سپهری توجه ویژه‌ای به آیات قسمیه داشته مانند سوره شمس که در آن آمده است: وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿۱﴾ وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿۲﴾... و یا سوره بلد که در آن آمده است: لَا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ ﴿۱﴾ وَأَنْتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَدِ﴿۲﴾... در بخش‌های دیگر این شعر نوع خطابش برگرفته از متون مقدس به خصوص قرآن کریم است. 

من به آنان گفتم:

آفتابی لب درگاه شماست

که اگر در بگشایید به رفتار شما می‌تابد.

****

هر که در حافظه چوب ببیند باغی

صورتش در وزش بیشه شور ابدی خواهد ماند.

هر که با مرغ هوا دوست شود

خوابش آرام‌ترین خواب جهان خواهد بود.

آنکه نور از سر انگشت زمان برچیند

می‌گشاید گره پنجره‌ها را با آه

او بسیار ظریف متون مقدس را در بطن شعرش ساری و جاری می‌کند و حتی به ظرایفی توجه می‌کند که در آن آمده است: «فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ»... و یا جایی که مشرکان پیامبر را ساحر می‌دانند و وقتی قرآن و دعوت‌های قرآنی را می‌شوند، می‌گویند این سحر است نیز در این شعر سهراب آمده است.

زیر بیدی بودیم.

برگی از شاخه بالای سرم چیدم، گفتم:

چشم را باز کنید، آیتی بهتر از این می‌خواهید؟

می‌شنیدم که به هم می‌گفتند:

سحر می‌داند، سحر!

این شعر پایان عجیبی دارد و وقتی در قرآن به عذاب مشرکان و کافران اشاره می‌کند می‏‌فرماید: أَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ بر آن‌ها باد را نازل کردیم.

ابر انکار به دوش آوردند.

باد را نازل کردیم

تا کلاه از سرشان بردارد.